Ministerie lanceert rapport over de behandeling van asbestafval

ONDERZOEK EN FEITEN
02/06/2019

Het rapport van Bureau KLB ' Op zoek naar haalbare duurzame opties voor de behandeling van asbestafval' beschrijft de resultaten van onderzoek en beoordeling van asbestverwerkingstechnieken. Dit project is in 2017 en 2018 uitgevoerd in opdracht van het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Waterbeheer (I&W). Doel  was de stand van zaken te bepalen in de ontwikkeling van technieken die het mogelijk maken om asbesthoudend afval te behandelen en het resterende product te hergebruiken in plaats van het naar stortplaatsen te sturen.

Achtergrond van het project
Nederland wil in 2050 een circulaire economie zijn. Grondstoffen moeten efficiënt worden gebruikt en hergebruikt, zonder schadelijke emissies naar het milieu. Dit is voor sommige grondstoffen geen eenvoudige opgave, zoals bijvoorbeeld met asbesthoudende materialen als asbestcement daken. Asbestvezels moeten op een veilige manier volledig worden vernietigd om het cement opnieuw te kunnen gebruiken. Dit is met name de kern van het Asbetter Acids proces in Nederland, maar dat zal pas in 2021-2022 op grote schaal voor de markt beschikbaar zijn. 

In afwachting van de ontwikkelingen heeft de Nederlandse overheid opdracht gegeven tot een systematische evaluatie van de ontwikkeling van alle relevante technieken en te beoordelen of ze klaar zijn voor werkelijk duurzame en betaalbare verwerking. Parallel aan dit project is onderzoek gedaan naar wat nodig is voor de logistieke en wettelijke omschakeling van stortplaats naar verwerking.

Huidige technieken voor de behandeling van asbestmaterialen

Er zijn vier basistechnieken voor het vernietigen van asbestvezels, met verschillende tussenvormen.

1. Thermische technieken: deze technieken zijn gebaseerd op het feit dat asbest bij hoge temperatuur ontleedt (en dus niet langer kankerverwekkend is). Er zijn bijvoorbeeld technieken om asbest te vernietigen met ovens, plasmatoortsen of microgolfstraling. Door chemicaliën of klei toe te voegen, kan het proces worden versneld en op een lagere temperatuur worden gebruikt.

2. Chemische technieken: ook met chemicaliën kan men asbestvezels vernietigen. Er zijn technieken die werken met zuren en die werken met basen. Soms wordt het proces versneld door het op een hogere temperatuur en/of druk te brengen. Er zijn ook chemische processen die warmte genereren en daarom moeten worden gekoeld. Vaak is een extra doel om organisch afval, afvalzuren uit de industrie of afgevangen CO2 te kunnen gebruiken .

Het Asbetter Acids proces is het enige chemische proces in de wereld dat na een mechanische voorbehandeling de afvalzuren gebruikt als chemische reagens. Door het gebruik van afvalzuren kan een betaalbaar, kosteneffectief proces ontwikkeld worden. Tijdens het onderzoek van bureau KLB verkeerde het Asbetter Acids begin 2018 nog in een ontwikkelstadium, maar met een pilotplant sinds eind 2018 en de blauwdruk voor een fabriek die eind 2020 in Rotterdam moet staan, ontwikkelt de opschaling van het Asbetter Acids proces zich zeer goed. 

3. Mechanische technieken: de vezels kunnen worden afgebroken door asbest heel fijn te slijpen. Voor dit doel worden speciale hoogenergiemolens gebruikt, die niet alleen fysische, maar ook chemische en fysisch-chemische transformaties beïnvloeden, wat resulteert in een zeer fijn, niet-toxisch poeder. 

4. Biologische technieken: ook schimmels en bacteriën zijn geschikt om asbest af te breken. Soms gebeurt dit - heel langzaam - in de natuur. Met het creëren van de juiste voorwaarden kan dit proces aanzienlijk worden versneld. Voor nu is bewezen dat losse asbestvezels van het chrysotieltype op deze manier kunnen worden afgebroken.

Download het volledige rapport hier.